ముక్కోణపు పోటీ: మిజోరాం అసెంబ్లీ ఎన్నికలపై

మిజోరాం, భారతదేశం యొక్క రెండవ అత్యల్ప జనాభా కలిగిన రాష్ట్రం, పౌర సమాజం రాజకీయాల పై ఆదిపత్యం చేలైస్తుంది, నిస్సందేహంగా, దేశంలో మరెక్కడా లేని విధంగా, నవంబర్‌లో జరగనున్న అసెంబ్లీ ఎన్నికలలో త్రిముఖ పోరును చూసేందుకు సిద్ధంగా ఉంది. ఇతర రాష్ట్రాల మాదిరిగా కాకుండా, మిజోరాం రాజకీయ పోటీ డబ్బు మరియు కండబలం మీద తక్కువ ఆధారపడి ఉంటుంది, ఎందుకంటే సామాజిక సేవ, ప్రజా హోదా మరియు మతపరమైన మరియు సామాజిక సంస్థల మద్దతు అభ్యర్థిత్వానికి కీలకమైన పరిస్థితులు. పాలక మిజో నేషనల్ ఫ్రంట్ తన సాంప్రదాయ ప్రత్యర్థి అయిన ఇండియన్ నేషనల్ కాంగ్రెస్‌తో మాత్రమే కాకుండా, ఈసారి గట్టి సవాలును అందించిన జోరామ్ పీపుల్స్ మూవ్‌మెంట్ (ZPM)తో కూడా పోటీపడవలసి ఉంది. స్పీకర్ లాల్రిన్లియానా సైలో భారతీయ జనతా పార్టీలో చేరడంతో ఆ పార్టీ శ్రేణుల నుంచి కూడా ఫిరాయింపులను ఎదుర్కొంటోంది. ముఖ్యమంత్రి జోరమ్‌తంగా, గతంలో తిరుగుబాటు చేసిన MNF యొక్క అనుభవజ్ఞుడైన నాయకుడు, మిజో ఓటర్ల నుండి మద్దతు పొందేందుకు జాతి కార్డును ఆడారు. పొరుగున ఉన్న మణిపూర్‌లో జాతి సంఘర్షణలో చిక్కుకున్న కుకీ-జో ప్రజల కారణాన్ని సమర్థించడం ద్వారా మరియు మిజో ప్రజలతో వారి జాతి అనుబంధాన్ని ఉదహరిస్తూ మయన్మార్ నుండి శరణార్థుల బయోమెట్రిక్ డేటాను సేకరించాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం నుండి వచ్చిన ఆదేశాన్ని విస్మరించడం ద్వారా, శ్రీ జోరమ్‌తంగా తన ప్రత్యర్థులపై రహస్య ప్రయోజనం పొందడానికి ప్రయత్నించాడు. మిజోరంలోని అన్ని పార్టీలు ఈ సమస్యపై ప్రభుత్వం మరియు అధికార పార్టీ అభిప్రాయాన్ని పంచుకున్నప్పటికీ, MNF గళము విప్పడం దానికి ఒక అంచుని ఇఛ్చింది. సంఘర్షణ గరిష్ట స్థాయికి చేరుకున్న సమయంలో, పౌర సమాజ సంస్థలు కుకీ-జో ప్రజలకు సంఘీభావంగా ప్రదర్శనలు నిర్వహించాయి - ఈ సమస్య మిజో ఓటర్లతో ప్రతిధ్వనించింది.

ZPM, అదే సమయంలో, అభివృద్ధిపై MNF యొక్క రికార్డును మరియు లుంగ్లీ మునిసిపల్ కౌన్సిల్ ఎన్నికలలో దాని యొక్క అద్భుతమైన పనితీరును ప్రభావితం చేయడానికి ప్రయత్నిస్తుంది, ఇది దాని మెరుగైన పట్టణ స్థావరాన్ని సూచిస్తుంది. గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో, పీపుల్స్ కాన్ఫరెన్స్ మరియు జోరామ్ నేషనలిస్ట్ పార్టీతో సహా పార్టీల కూటమికి నాయకత్వం వహిస్తున్న కాంగ్రెస్ నుండి MNF పట్ల బలమైన వ్యతిరేకత ఏర్పడింది. గత సంవత్సరంలో భారతదేశంలోని మిగిలిన ప్రాంతాలతో పోల్చితే, రాష్ట్రంలో ద్రవ్యోల్బణం కీలక ఆందోళనగా ఉంది మరియు ఇది ఓటరు ఎంపిక వెనుక ఉన్న అంశాలలో ఒకటి కావచ్చు. ఒక చిన్న రాష్ట్రంగా ఉన్నప్పటికీ - భారతదేశ జనాభాలో 0.1% మరియు జాతీయ GDPలో 0.1%కి దగ్గరగా సహకరిస్తున్నప్పటికీ - మిజోరాం చాలావరకు వ్యవసాయ ఆర్థిక వ్యవస్థగా ఉన్నప్పటికీ సేవలు మరియు పర్యాటక రంగాల ద్వారా ఆర్థిక వృద్ధికి పుష్కలమైన సంభావ్యతను కలిగి ఉన్న కీలకమైన సరిహద్దు రాష్ట్రం. భారతదేశం యొక్క ‘యాక్ట్ ఈస్ట్’ వ్యూహంలో ఇది ఒక ముఖ్యమైన గేట్‌వేగా కూడా పరిగణించబడుతుంది, అయితే మిజోరామ్‌ను మయన్మార్ మరియు వెలుపల కలిపే మౌలిక సదుపాయాలు మరియు ప్రాజెక్టులపై పురోగతి పరిమితం చేయబడింది. బహుళ-పార్టీల పోటీ జాతి ఐక్యతకు సంబంధించిన విషయాల వలె అభివృద్ధికి సంబంధించిన విషయాలపై స్పృహను పెంచాలి.